تفاوت‌های بازیگری جلوی دوربین با بازیگری تئاتر
مقدمه
بسیاری از افرادعلاقه مند به حوزه هنرهای نمایشی تفاوتی برای تئاتر و سینما قائل نیستند واین دو رشته هنری متفاوت را یکسان می پندارند حال آن که تفاوت و تمایز این دو رشته جذاب در هنرهای نمایشی زمین تا آسمان است و نمی توان یک نسخه کامل برای آموزش هر دو آن ها پیچید .
اگر تمایل به بازیگری سینما دارید و میخواهید بر روی پرده سینما تصویر شما نمایش داده شود شما ملزم به یادگیری آموزش های بازیگری در سینما را دارید و همین طور بالعکس اگر بخواهید در تئاتر یا نمایش های حرفه ای ایفای نقش کنید باید اصول و تکنیک های مناسب تئاتر را بیاموزید.
درادامه مقاله به نکاتی از تکنیک ها و تفاوت های سینما و تئاتر می پردازیم.
بازیگری جلوی دوربین سخت تر است یا تئاتر؟
نمیتوان گفت که بازیگری در جلوی دوربین آسان تر یا سخت تر از این است که مقابل جمعی زنده اجرا داشته باشید هر کدام سختی کار خود را دارد و اینگونه نیست که بخواهیم یا بگوییم تئاتر سخت تر از سینماست و اینگونه سینما را آسان و بی ارزش در نظر بگیریم
اما باید بدانیم در تئاتر اجازه اشتباه وجود ندارد زیرا فقط یکبار به ما فرصت ایفای نقش در ان صحنه داده میشود؛ اما در سینما ما فرصت آزمون و خطا بیشتری داریم اولی سینما از این جهت سخت است که تمام جزییات رفتاری ما حتی پلک زدن توسط حرفه ای ترین دوربین ها رصد و ضبط میشود
هرکدام از این دو رشته هنر نمایشی سختی های خاص خودرا دارد اما بنا به دلایلی که در ادامه مبحث بیان میکنیم متوجه خواهید شد درتئاتر باید به مراتب هوشیارتر عمل کنیم.
- هنگامی که در تئاتر برروی صحنه هستید ودر مقابل جمعی در حال اجرای نمایش هستید باید بسیار دقت کنید زیرا که شما فرصت خطا ندارید و مخاطب شما این اجازه را به شما نمی‌دهد تا لحظه ای بازیگر روایت داستان را ازدست بدهد زیرا تمام امید تماشاگر به انتقال حس خوب و واقعی از بازیگر است و بازیگر تئاتر این فرصت یا اجازه را ندارد تا بیننده را نا امید کند
- درتئاتر بازیگر فقط یک لوکشین را برای ایفای نقش دارد و باید به درستی در صحنه و موقعیتی که میخواهد در آن ایفای نقش کند حاضر شود ، در تئاتر تمام تماشاگران، بازیگران صحنه تئاتر را از یک قاب می‌بینند و بازیگران تئاتر بنا به محدودیت فضایی که در لوکیشن اجرا دارند باید تمام توان خود را برای ایفای نقش بگذارند زیرا اگر هرگونه کم کاری از جانب بازیگر صورت بگیرد، فرایند انتقال حس و ارتباط قلبی با صحنه و روایت و بازیگر صورت نمی‌گیرد.
در سینما همیشه فرصتی برای جبران خطا هست و بازیگر یک لاک غلط گیر به نام کات و دوربینی دارد که به او فرصت دوباره ای برای درخشش و ظهور میدهد اما نه تنها این موقعیت در تئاتر وجود ندارد بلکه این احتمال وجود دارد که هرگونه اتفاق ناخواسته و غیر منتظره ای در صحنه رخ دهد که تمرکز و توجه مخاطب و بازیگر را بهم بزند و کار را چند برابر سخت تر کند
اگر در تئاتر بازیگر بنا به هر دلیلی اعم از پیش برد درست روایت یا مشکلات جسمانی و یا حتی حالا سخت روحی توانایی حضور نداشته باشد نمیتوان به او اجازه استراحت داد زیرادر هر نمایش تئاتر هر بازیگر به مثابه ی یک پایه از چهار پایه هستند که نبودشان ادامه مسیر را ممکن نمیسازد اما در سینما اگر شرایط حضور مهیا نباشد یا بازیگر در آن لحظه امکان ضبط نداشته باشد میتوان بعدا آن را جبران کرد
در تئاتر اگر نقش مکمل ما تپق بزند ما باید با توجه به اتفاقی که رخ داده واکنش نشان بدهیم و بهتر است بگویم یک جورایی ما حتی مسئول اشتباهات دیگران هستیم اما در سینما اگر خطایی رخ بدهد قابل جبران است.
-
بازیگر تئاتر حرکات فیزیکی بیشتری نسبت به بازیگر سینما دارد
زیرا در سینما حرکات بازیگران توسط دوربین ها با جزییات تمام ثبت میشود در واقع در سینما بازیگران از اجزای موثر دیگری مانند میمیک صورت و لحن صدا برای انتقال حس میتوانند استفاده کنند از طرفی بخش زیادی از تاثیرگذاری بازی بازیگران به هنگام تدوین و نظر کارگردان ممکن میشودو اگر حرکات بدن بازیگر بیشتر از درک و انتقال روایت باشد زیبایی و جذابیت بازی را میکاهد اما در تئاتر چند بازیگر هستند و یک صحنه ی زنده و همه چیز به صورت لایو به نمایش گذاشته میشود از حرکات بدن تا انعکاس صدا بنابراین بازیگران تئاتر باید حس عمیق روایت را از اولین ردیف تماشاچیان تا دهمین ردیف یکسان منتقل کنند و از آن جایی که پرده ای برای بازتاب نمایش وجود ندارد و تمام تماشاچیان نمی‌توانند به وضوح تسلطی بر میمیک صورت بازیگر داشته باشند بنابراین بازیگر تئاتر باید از زبان بدن خود تمام استفاده را ببرد تا درک و انتقال پیام بازی و اجرا به صورت کامل منتقل شود.
-
میزان صدا در تئاتر و سینما متفاوت است
زیرا در سینما صدا و تصویر و در واقع تمام اجزایی که یک بازیگر به واسطه آن هاانتقال معنا میکنند توسط قویترین و حرفه ای ترین تجهیزات مدرن ضبط و سپستدوین میشود، صدا در سینما با واحد اندازه گیری(پا) سنجیده میشود و صدای بازیگر باید تا 10 پا باشد و اگر صدا از این حد بگذرد اصطلاحا دیستورس یا جیغ میشود و آستانه ی شنوایی مخاطب را مختل میکند، اما در تئاتر هیچ خبری از تجهیزات و بازتاب صدا نیست و یک بازیگر است یک حنجره ی طلایی بنابراین واحد صدادر تئاتر حداقل 10 پا و نهایتا تا 50 پا هست.
در تئاتر بازیگر باید تمرکز ویژه ای در تمرین های صداسازی داشته باشد زیرا صدا بازیگر باید به نحوی بلند باشد که صدایش به تماشاچی که در انتهای سالن نشسته است نیز برسد و این نیاز به تمرینات ویژه صدا سازی دارد.
-
در صحنه تئاتر اولین ردیف تماشاچیان حداقل 3 متر است
اما بازیگر در تئاتر باید بازی عمیق خودش را به تماشاچی ردیف اخر نیز برساند بنابراین باید در بازی بزرگ نمایی و مبالغه و به اصطلاحی غلو کند و از حرکات اغراق آمیز استفاده کند در غیر این صورت هرچند هم بازیگر خوبی باشد توانایی اش را نمیتواند به رخ بکشد و نتیجه ی مطلوبی بدست نخواهد آورد و برعکس در سینما کوچکترین پلک یا اخمی در نمای کلوز آپ بر روی پرده ی سینما قابل مشاهده است و نیاز به غلو ندارد و اگر غلو زیاد صورت بگیرد بازی مصنوعی و انزجار آور است.
مهارت‌های لازم برای بازیگری جلوی دوربین
برای بازیگری جلوی دوربین، بازیگر باید مهارت‌های مختلفی را داشته باشد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین مهارت‌های لازم برای بازیگری جلوی دوربین اشاره میکنیم:
- برای بازی در جلوی دوربین ابتدا بایدتمام نماها و قاب بندی هارا بشناسید هنگامی که تصویر بردار درحال تصویربرداری شماست باید از قاب خود شناخت داشته باشید وتوجه داشته باشیدهنگام بازی در جلوی دوربین از قاب خارج نشویدزیرا این کار باعث میشود تماشا گر از حالت هیپنوتیزم خارج شده ومتوجه این موضوع میشود و باور پذیری بازی شما پایین می آید.
اما این را بدانید در سینما لوکیشن های بسیاری برای ضبط وجود دارد و همین جذابیت های بصری کار را دو چندان میکند بنابراین بازیگر علاوه برا شناخت نماها و … باید منعطف باشد و خلاق و با توجهبه فیلم نامه ای که دارد طلایی ترین اجرای خود را داشته باشد.
- هنگامی که در جلوی دوربین قرار میگیرید تمام اجزای صورت شما به صورت دقیق رصد میشود بنابراین پیشنهاد و توصیه ما این است حدالمقدور چهره طبیعی خود را حفظ و از انجام عمل هلی بیهوده که صرفا جنبه زیبایی دارند بپرهیزید زیرا ممکن است عضلات میمیک صورت شمارا مختل و انتقال حس از طریق اجزای چهره را سخت و باورناپذیر کند و مخاطب نتواند احساس واقعی را از صورت و حالات شما بگیرد پس باید ظریف ترین بازی را از خود به نمایش بگذارید زیرا که تمام تجهیزات در حال ضبط شما هستند و کوچکترین حرکت شما از یک پلک زدن اضافی در بازی شما تاثیر می گذارد
- در بازیگری تئاتر همه چیز به صورت کلی‌تر نمایش داده میشود و جزئیات کمتر در معرض نمایش هستند از این رو در تئاتر برای نمایش جزئیات حالت غیر واقعی و اغراق آمیز دیده میشود به عنوان مثال در هنگام گریه، بازیگر در صحنه باید با شیون و حالت اضطرار و بی تابی،غم و درد خود را به تماشاچی که در انتهای سالن نشسته به طور واضح نشان دهد .
اما در سینما همه چیز به صورت کاملا وا قعی و باور پذیرتر نمایش داده میشود به این خاطر بازیگر سینما باید به جزئیات وتک تک اعضا صورت از پلک زدن ، اخم کردن ،حرکات اضافی در چهره خود داری کند همینطورابراز احساسات و بیان باید به دقت و به دور از هرگونه اغراقی انجام گیرد و به صورت واقعی به ایفای نقش یک شخصیت بپردازند
بازیگری جلوی دوربین محدودیت هایی هم دارد برای مثال ایفای نقش در روز های سرد؛ ایفای نقش در لوکشین های خطرناک و …
و همچنین محدودیت اجرا در یک فضا و قاب و انتقال عمیق حس به مخاطب از روی پرده سینما یا تلویزیون و همچنین اجرا در کنار یک کست و گروه بزرگ و حفظ و کنترل تمرکز؛ بنابراین هم بازیگری تئاتر هم بازیگری سینما و جلوی دوربین هر کدام سختی خود را دارند اما این تصور که در ذهن عموم است که بازیگری از تئاتر شروع میشود به این دلیل است که بازیگری تئاتر به دلیل زنده بودن از ابتدا باعث میشود تا بازیگر به صورت جدی تر روی مهارت های خود کار کند و خطای کارش کمتر شود.
- از دیگر تفاوت های تئاتر سینما میتوان به سرعت در رسیدن به شهرت توجه داشت، در سینما فرصت دیده شدن چند برابر تئاتر است زیرا همزمان از رسانه های مختلف و در منظر دید اساتید و کارگردانان مختلفی قرار میگیریم و میتوانیم با بازی اثرگذار و افزایش توانمدی و ارتقای مهارت های خود شانس نقش گرفتن در پروژه های مختلف را به خودمان بدهیم اما در تئاتر این فرصت بسیار محدود است و مدت زمان طولانی میطلبد تا بازیگر تئاتر دیده شود و یا به شهرت برسد.
باید این را در نظر داشت در اغلب شهر های ایران سینما وجود دارد اما خانه و یا محیطی مانند تئاتر شهر تهران یا مشهد و شهر های بزرگ وجود ندارد و اغلب مردم تئاتر ندیده‌اند اما سینما رفته‌اند پس شانس دیده شدن اثر هنری را بالاتر میبرد.
امروزه به دلیل رشد وسیع تکنولوژی و وجود و دسترسی راحت پلتفرم های مجازی
و همچنین شبکه های نمایش خانگی اغلب مردم به تماشای این چنین سریال هایی مینشینند و بازهم شانس دیده شدن این بازیگران نسبت به بازیگران تئاتر بالا می‌رود.
- نکته مهم بعدی درآمد است؛ بازیگران سینما اغلب بعد از گرفتن چند نقش خوب میتوانند قرارداد هایی با رقم بالا ببندند اما بازیگران تئاتر اغلب چندین سال رایگان و بدون دستمزد و یابا دستمزد های پایین به درآمد میرسند، البته این موضوع در مورد بازیگران معروف که شهرت بالایی دارند و از گیشه فروش برخوردارند صدق نمیکند.
- یکی از مباحث مهم و تفاوت های دیگر در بازیگری گذر زمان است؛ در بازیگری تئاترهمه چیز پیوسته است و مدت زمان محدود زیرابازیگران فرصت زیادی برای تجدید قوا ندارند بلکه حتی د بسیاری از تئاتر ها بازیگر یک نواخت باید به اجرا بپردازد؛ اصطلاحا به این روند بازیگری؛ بازی خطی میگویند و در طی فرایند اجرا، نمایش قطع نمیشود و مقطعی نیست اما در بازیگری سینما به دلیل تمهیداتی که کارگردان بنا بر موقعیت به آن آگاه است و همچنین نوع روایت فیلم نامه و یا نقش بازیگران، بازی مقطعی است و روایت خطی نیست پس بازیگران تئاتر نیاز به مهارت بیشتری در حفظ روال و ترتیب اجرا خواهند داشت.
- یکی از موارد متفاوت در بازی تئاتر و جلوی دوربین اهمیت بخاطر سپردن فیلم نامه است که بازیگران تئاتر باید حافظه قوی تری نسبت به بازیگران سینما داشته باشند زیرا در تئاتر در میانه ی اجرا فرصتی برای مرور نیست اما بازیگران سینما به دلیل عدم پیوستگی ضبط میتوانند مروری بر فیلم نامه داشته باشند.
نتیجه‌گیری
بازیگری جلوی دوربین هنری پیچیده و چالش‌برانگیز است که نیاز به آموزش و تمرین دارد. بازیگری جلوی دوربین با بازیگری تئاتر تفاوت‌هایی دارد که بازیگر باید این تفاوت‌ها را درک کند تا بتواند بازی خود را به صورت حرفه‌ای انجام دهد ولی هردو بازیگر هنرمند و اثرهنری آن ها ارزشمند است.
دیدگاهتان را بنویسید